अर्थ-स्वास्थ्य

१७५ जना शिक्षकका लागि ‘मनोबिज्ञान’ र ‘करिअर गाइड (म्यापिङ्)’ तालिम सुरु

काठमाडौँ । काठमाडौँ महानगरपालिकाले आजदेखि सामुदायिक विद्यालयका १७५ जना शिक्षकका लागि तालिम सुरु गरेको छ । तालिममा स्रोत शिक्षक, शिक्षामा सिप कार्यक्रमका फोकल शिक्षक र प्रारम्भिक बाल विकास कक्षाका शिक्षकलाई सहभागी गराइएको छ । एउटा समूहमा २५ जनालाई सहभागी गराएर ७ वटा समूहमा तालिम सञ्चालन हुनेछ । ४२ घण्टाको यो तालिममा ३० घण्टा मनोवैज्ञानिक र मनोसामाजिक परामर्शको सिप सिकाइन्छ । बाँकी १२ घण्टा करिअर गाइड –म्यापिङ्) को कक्षा चल्नेछ ।

पहिलो समूहको तालिम सुरु गर्दै महानगरपालिकाकी उपप्रमुख सुनिता डंगोलले भनिन, ‘बालबालिकाको सर्वाङ्गीण विकासका लागि शिक्षकहरु वहुआयामिक हुनु पर्छ । शिक्षण विधि कुशल हुनु असल शिक्षकको गुण हो । अब यतिले मात्र पुग्दैन । बालबालिकाले के चाहेका छन्? उनीहरुको क्षमता पहिचान गर्ने र रुचिअनुसारको वाटोमा लाग्ने वातावरण बनाइदिनुपर्छ ।’ उनले थप्दै भनिन, ‘शिक्षकलाई दिएको तालिमको नतिजा विद्यार्थीहरुको प्रगतिमा मापन गर्नेछौँ । यसकारण तालिम अवधिमा शिक्षक भएर होइन, विद्यार्थी भएर सहभागी हुनुहोला ।’
विद्यार्थीहरुलाई आफ्नो रुचि र आफूभित्रको क्षमता पहिचान गर्न सक्ने बनाएर आफैँले छानेको पेशामा लाग्न सक्ने जनशक्ति उत्पादनमा हाम्रो जोड छ । कार्यक्रममा सहरी योजना आयोगका सदस्य इञ्जिनियर शैलेन्द्र झाले भने, ‘आमाबुबा, दिदीदाजुले जे भन्यो त्यही पढ्ने, आफूसँग मिल्ने साथीले छानेको भएर आफू पनि त्यही विषय पढ्ने वा त्यही सिप सिक्ने परम्परा छ । यसले व्यक्तिभित्र भएको क्षमता एकातिर हुन्छ । काम अर्कै गर्नुपर्ने अवस्था हुन्छ । पेशागत रुपमा असफल हुने कारण यही हो ।’ उनका अनुसार अरुले देखाएको बाटोमाभन्दा आफैँले चिनेर हिँडेको बाटोमा यात्रा सहज हुन्छ भन्ने बुझाउनु पर्नेछ । यो काम शिक्षकबाट सम्भव हुने भएकोले उहाँलाई छानिएको हो ।

शान्ति शिक्षा मन्दिर थहितिमा सुरु भएको तालिममा २७ वटा विद्यालयका शिक्षक सहभागी गराइएको छ । तालिम वैशाख २४ गते समापन हुनेछ । वैशाख २५ गतेदेखि जेठ १ गतेसम्मको तालिम, शिवपुरी माध्यमिक विद्यालय, महाराजगञ्जमा हुनेछ । यस तालिममा पनि २७ वटा विद्यालयको सहभागिता रहनेछ । जेठ २ गतेदेखिको तालिम पद्मकन्या माध्यमिक विद्यालय, डिल्लीबजारमा हुनेछ । ९ गतेसम्म चल्ने तालिममा ३४ वटा विद्यालयको सहभागिता हुनेछ । जेठ १३ गतेदेखि रत्नराज्य माध्यमिक विद्यालय, बानेश्वरमा तालिम हुनेछ । त्यसमा १५ वटा विद्यालयको सहभागिता हुनेछ । तालिम जेठ २० गते सकिनेछ ।

तालिम स्थलमध्ये रत्नराज्य माध्यमिक विद्यालयमा एउटा समूह हुनेछ । अन्य सबै विद्यालयमा २/२ वटा समूहमा तालिम चल्नेछन् ।
विद्यालय निरीक्षक रुक्मिला इटनी के. सी.का अनुसार अहिले सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरुलाई मानसिक स्वास्थ्यमा सहयोग चाहिएको छ । यो सहयोग विद्यालयबाट नै प्राप्त हुन सकोस् भनेर शिक्षकहरुलाई मनोबैज्ञानिक र मनोसामाजिक परामर्शको सिप सिकाउन लागिएको हो । तालिम नेपाल स्किल ल्याब र अन्तरङ्गसँगको सहकार्यमा आयोजना गरिएको हो ।

शिक्षामा सिप कार्यक्रमअन्तर्गत सामुदायिक विद्यालयका कक्षा ९ र १० मा १० वटा विधामा छोटो अवधिको सिपमूलक तालिम चलिरहेका छन् । बालबालिकाले आफ्नो रुचि र क्षमताअनुसार विषय वा क्षेत्र छान्न सकुन । यसमा शिक्षकको प्रोत्साहनबाट विद्यार्थीले अरुले दिएको सुझाव वा अरुले छानेको क्षेत्र हेरेर नभइ आफैँले रुचाएको क्षेत्र छान्न सक्ने हुनेछन् । महानगरपालिकाले पुस्तकविहिन शुक्रबार कार्यक्रमअन्तर्गत प्रारम्भिक बाल विकासदेखि कक्षा ३ सम्म एकीकृत सिकाइ, कक्षा ४ देखि ८ सम्म सिर्जनात्मक सिकाइ सञ्चालन गरेको छ । यसमा हरेक विद्यार्थीले १५ वटा समूहमध्ये मन पर्ने समूह छान्न सक्नेछन् ।