अन्तराष्ट्रिय

अफगानिस्तानमा तालिबानको शासन, घनीले दिए राजीनामा, जलाली बने अन्तरिम राष्ट्रपति

काबुल । केही हप्ताको संघर्षपछि तालिवानले अन्ततः अफगानिस्तानको नियन्त्रण लिएको छ । राजधानी काबुल पुगिसकेपछि कट्टरपन्थी इस्लामी संगठनको हातमा सत्तामा आउने आधिकारिक घोषणा गर्न मात्र बाँकी छ । वर्तमान राष्ट्रपति अशरफ घनी तालिबानलाई शान्तिपूर्वक सत्ता हस्तान्तरण गर्न तयार छन् । यस्तो अवस्थामा अली अहमद जलालीलाई अफगानिस्तानको अन्तरिम राष्ट्रपति बनाउन सकिने बताइएको छ ।

अली अहमद जलाली जनवरी २००३ देखि सेप्टेम्बर २००५ सम्म अफगानिस्तानका आन्तरिक मन्त्री थिए । उनि अमेरिकामा शैक्षिक संसार संग सम्बन्धित छ । मानिन्छ कि जलाली काबुलमा एक अन्तरिम प्रशासनको प्रमुख बन्न सक्नेछन् । स्रोतका अनुसार तालिबान जलालीको नियुक्तिको लागी आफ्नो अन्तिम सहमतिमा पुगेको, तर उनी सत्ता निगरानीको लागी एक संभावित स्वीकार्य समझौताको रूपमा देखिएकाछन् । अफगानिस्तानका एक अधिकारीले भने कि तालिबान वार्ताकारहरु सत्ता हस्तान्तरणको तयारी गर्न राष्ट्रपति निवासमा जाँदैछन् । अधिकारीले आइतबार नाम नखुलाउने शर्तमा बैठकको उद्देश्य तालिबानलाई शान्तिपूर्ण ढंगले सत्ता हस्तान्तरण गर्नु हो । तालिबानले उनीहरु बलद्वारा सत्ता लिने योजना थिएन ।

यसअघि समाचार एजेन्सी एसोसिएटेड प्रेसले रिपोर्ट गरेको थियो कि तालिबान लडाकुहरुले राजधानीलाई चारैतिरबाट घेरेका छन् र बिस्तारै अगाडि बढिरहेका छन् । मिडिया रिपोर्टमा यो पनि दावी गरिएको छ कि लडाकूहरुलाई शहरको गेटमा खडा गर्नको लागी निर्देशन दिइएको छ । प्रेसलाई प्रवेश गर्न निषेध गरिएको छ । देशबाट अमेरिकी र नाटो सेनाहरु फिर्ता भएपछि तालिबानको गति तिब्र भएको थियो र अब राजधानी उनीहरुको चंगुलमा फसेको छ ।

तालिबानका प्रवक्ताका अनुसार इस्लामिक इमिरेट्सका लडाकुहरु तत्कालका लागि राजधानी बाहिर रहनेछन् र सत्ता हस्तान्तरणको प्रक्रिया पूरा नभएसम्म प्रवेश गर्ने छैनन् । अफगान सरकार काबुलको सुरक्षाको लागी जिम्मेवार छ । अर्कोतर्फ, ब्लूमबर्गको रिपोर्टले राष्ट्रपति अशरफ घनीको कार्यालयलाई उद्धृत गर्दै काबुल राष्ट्रिय सुरक्षा बलको नियन्त्रणमा छ र जनताले चिन्ता लिनु पर्ने दाबी गरेको छ ।

राष्ट्रपति अशरफ घनीका चीफ अफ स्टाफले आफ्नो ट्विटर एकाउन्टमा मानिसहरुलाई आतंकित नहुन अपील गरेका छन्, चिन्ता लिनुपर्ने केही छैन र काबुलको स्थिति नियन्त्रणमा छ । कार्यवाहक आन्तरिक मन्त्री अब्दुल सत्तार मिर्काजवालले काबुलमा कुनै आक्रमण हुनेछैन र सत्ता हस्तान्तरण शान्तिपूर्ण ढंगले हुनेछ उनले शहरको सुरक्षा सुनिश्चित गरिने बताउएका छन् ।

मिडिया रिपोर्टका अनुसार तालिबानले सबै नागरिकको ख्याल राख्ने र उनीहरुलाई कुनै हानी नहुने दाबी गरेको छ । तालिबानका प्रवक्ताले आफ्नो बयानमा ’सबैलाई माफ गर्न’ भन्दै मानिसहरुलाई घरमै बस्न सल्लाह दिएका छन् । यसअघि तालिबानद्वारा जलालाबाद कब्जा संगै अमेरिकी दूतावासमा हलचल तीव्र भयो थियो । कूटनीतिज्ञहरुको बख्तरबन्द एसयूभी गाडीहरु अमेरिकी दूतावास नजिकै देखिइरहेका थिए, विमानको निरन्तर आवागमन संगै त्यहाँ रिपोर्टहरु पनि आएका थिए । अधिकारीहरुसंवेदनशील कागजात जलाउन थाले थिए ।

चेक गणतन्त्रले आफ्नो दूतावासबाट अफगानिस्तानका कर्मचारीहरुलाई निकाल्ने योजनालाई अनुमोदन गरेको छ । यसअघि उनले आफ्ना कूटनीतिज्ञहरुलाई काबुल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा लिएका थिए । यति धेरै बर्षसम्म युद्धमा आफ्ना साथिहरुको ज्यानको बलिदान दिए पछि अब कसरी तालिबानको हातमा देश छोडेर फर्कन सक्छ ? भन्दै ब्रिटेन र अमेरिकाका सैनिकहरुले आफ्नो सरकारको कार्यमा आफ्नो असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन् ।