कोरोना भाइरसको महामारी फेरि फर्किएको छ । हङकङमा पछिल्लो १० हप्तामा कोभिडका केसहरू ३० गुणाले बढेका छन् । हङकङ बाहेक सिंगापुरमा पनि कोरोनाका केसहरू तीव्र गतिमा बढेका छन् । यसबाहेक चीन र थाइल्याण्डमा कोरोनाका केसहरू बढेका छन् ।
२०२२ पछि, नयाँ भेरियन्टका कारण, कोभिड बिरामीको संख्या धेरै गुणा बढेको छ, तर कुनै गम्भीर अवस्था देखिएको छैन । यसपालि धेरै चिन्ता लिनु पर्दैन । यदि कोभिडको चौथो लहर आयो भने, यसको प्रभाव २१ देखि २८ दिनसम्म रहनेछ । यो दोस्रो लहर जत्तिकै घातक हुनेछैन । खोप लगाइसकेका व्यक्तिहरूले पनि सावधान रहनु आवश्यक छ । यो किनभने खोपले नयाँ भेरियन्टको प्रभावलाई रोक्न सक्दैन । यद्यपि, खोपको प्रतिरोधात्मक क्षमता अझै पनि पूर्ण रूपमा कमजोर भएको छैन । यसले तपाईंको शरीरलाई नयाँ प्रकारसँग लड्न निश्चित रूपमा मद्दत गर्न सक्छ ।
धेरै राज्यहरूमा कोभिड–१९ का घटनाहरूमा वृद्धि भइरहेको बेला, देशमा चार नयाँ भेरियन्टहरू पत्ता लागेका छन् । दक्षिण र पश्चिम भारतबाट क्रमबद्ध गरिएका भेरियन्टहरू एलएफ.७, एक्सएफजी, जेएन.१ र एनबी.१ .८ .१ श्रृंखला हुन् । नयाँ भेरियन्टहरू पत्ता लगाउन अन्य ठाउँहरूबाट नमूनाहरू क्रमबद्ध गरिँदैछ । केसहरू धेरै गम्भीर छैनन् र मानिसहरूले चिन्ता लिनु पर्दैन, केवल सतर्क रहनु पर्छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) ले पनि यसलाई चिन्ताको विषय मानेको छैन । यद्यपि, यसलाई निगरानीमा रहेको भेरियन्टको रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ । चीन लगायत अन्य एसियाली देशहरूमा कोभिडको बढ्दो केसहरूमा यो भेरियन्ट देखिँदैछ । एनबी.१.८.१ को ए ४३५एस, वि ४४५एच र टी ४७८आई जस्ता स्पाइक प्रोटीन उत्परिवर्तनहरू अन्य भेरियन्टहरू भन्दा छिटो फैलिन्छन् । कोभिड विरुद्ध विकास भएको प्रतिरोधात्मक क्षमताले पनि उनीहरूलाई असर गर्दैन ।
कोभिडको जेएन.१ भेरियन्ट भारतमा सबैभन्दा सामान्य छ। परीक्षणको क्रममा आधाभन्दा बढी नमुनाहरूमा यो भेरियन्ट भेटिएको छ । यसपछि बीए .२ (२६ प्रतिशत) र ओमिक्रोन सबलाइनेज (२० प्रतिशत) भेरियन्टका केसहरू आउँछन् । जेएन.१ ओमिक्रोनको बीए .२.८६ ६ को एक प्रकार हो । यो पहिलो पटक अगस्ट २०२३ मा देखिएको थियो । डिसेम्बर २०२३ मा, विश्व स्वास्थ्य संगठन ले यसलाई ’रुचिको भेरियन्ट’ घोषणा ग¥यो । यसमा लगभग ३० वटा उत्परिवर्तनहरू छन्, जसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई कमजोर बनाउँछ । अमेरिकाको जोन्स हप्किन्स विश्वविद्यालयका अनुसार, जेएन.१अन्य भेरियन्टहरू भन्दा सजिलै फैलिन्छ, तर यो धेरै गम्भीर छैन । यो संसारका धेरै भागहरूमा सबैभन्दा सामान्य प्रकार हो ।
जेएन.१ भेरियन्टका लक्षणहरू केही दिनदेखि हप्तासम्म रहन सक्छन् । यदि तपाईंको लक्षणहरू लामो समयसम्म रह्यो भने, तपाईंलाई लामो समयसम्म कोभिड भएको हुन सक्छ । यो त्यस्तो अवस्था हो जसमा कोभिड–१९ का केही लक्षणहरू निको भएपछि पनि कायम रहन्छन् ।
जेएन.१ भेरियन्टका कारण कोभिड–१९ को जोखिम फेरि बढ्दै, खोप कति प्रभावकारी छ ?
जेएन.१ भेरियन्टका कारण केही देशहरूमा कोभिड–१९ का केसहरू फेरि बढ्न थालेका छन् । यी देशहरूमा सिंगापुर, हङकङ, चीन र थाइल्याण्डको नाम समावेश छ । यी देशहरूमा कोभिडका बढ्दो घटनाहरू भारतको लागि पनि चिन्ताको विषय हुन सक्छन् । भारतमा पनि कोभिडका २५७ सक्रिय केसहरू छन् । यद्यपि, भारतको अवस्था अहिले नियन्त्रणमा छ र चिन्ता लिनुपर्ने कुनै कुरा छैन ।
जेएन.१ भेरियन्ट के हो ?
कोभिडको यो भेरियन्ट बी ए .२.८६ (पिरोला) स्ट्रेनको परिवारबाट आउँछ । पछिल्ला दुई वर्षमा यस भाइरसमा धेरै उत्परिवर्तनहरू देखिएका छन् । भाइरसको यो स्ट्रेन पहिलो पटक सन् २०२३ मा पत्ता लागेको थियो, जुन अमेरिका, बेलायत, भारत, सिंगापुर र हङकङमा फैलिएको छ । स्पाइक प्रोटिनको कारणले गर्दा भाइरसको यो प्रजाति अन्य प्रजातिहरू भन्दा फरक छ । वास्तवमा, भाइरसको यो प्रोटिन व्यक्तिको कोषमा संलग्न हुन्छ, जसको कारण यो सजिलै र छिटो फैलिन सक्छ । खतरनाक कुरा के हो भने यो प्रोटिनको कारणले गर्दा यो पुरानो संक्रमण र खोपहरूद्वारा सिर्जना हुने प्रतिरोधात्मक क्षमताबाट पनि बच्न सक्छ । यसै कारणले गर्दा, विश्व स्वास्थ्य संगठनले पनि यो भेरियन्टलाई अवलोकन गरिरहेको छ । यद्यपि, अझै चिन्ताको कुनै कारण छैन ।
यो भेरियन्ट द्रुत गतिमा फैलिन सक्छ, तर अहिलेसम्म यसको कारणले कुनै गम्भीर जटिलताहरू रिपोर्ट गरिएको छैन । यद्यपि, वृद्धवृद्धा वा कुनै गम्भीर रोगबाट पीडित व्यक्तिहरू यस प्रकारबाट बढी जोखिममा हुन सक्छन् । हालको खोप यस भेरियन्ट विरुद्ध धेरै प्रभावकारी छ । यो भेरियन्टबाट हुने गम्भीर समस्या वा मृत्युलाई रोक्न खोप धेरै उपयोगी साबित हुन सक्छ । यद्यपि, धेरै हल्का संक्रमण वा लक्षणविहीन अवस्थामा खोप कम प्रभावकारी हुन सक्छ । नयाँ भेरियन्टहरू विरुद्ध सुरक्षा गर्न बूस्टर डोजहरू पनि धेरै उपयोगी हुन्छन्, किनकि तिनीहरूले एन्टिबडीहरूको स्तर बढाउँछन् ।
जेएन.१ वास्तवमा ओमिक्रोन भेरियन्टको सबभेरियन्ट हो, जुन बी ए .२.८६ अर्थात् पिरोलाबाट विकसित गरिएको हो । यो पहिलो पटक २०२३ मा लक्जमबर्गमा पहिचान गरिएको थियो र बिस्तारै अहिले भारत सहित विश्वका धेरै भागहरूमा फैलिएको छ । विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि यसमा केही विशेष उत्परिवर्तनहरू भएका छन्, जसका कारण यो भेरियन्ट पहिले भन्दा मानिसहरूमा छिटो फैलिन्छ । यद्यपि, यो राहतको कुरा हो कि अहिलेसम्म यसको कारणले कुनै गम्भीर रोग पुष्टि भएको छैन ।
☞ ☞ जेएन.१ का सामान्य विशेषताहरू
यस भेरियन्टका धेरैजसो लक्षणहरू ओमिक्रोनसँग मिल्दोजुल्दो छन् ।
हल्का ज्वरो वा चिसो, सुख्खा खोकी, घाँटी दुख्ने, थकान, टाउको दुख्ने, नाकबाट पानी बग्ने वा बन्द हुने, मांसपेशी दुख्ने, सास फेर्न गाह्रो हुने । (गम्भीर अवस्थामा), यी लक्षणहरू सामान्यतया संक्रमण भएको २ देखि १४ दिन भित्र देखा पर्दछन् र धेरैजसो अवस्थामा मानिसहरू घरमै निको हुन्छन् ।
☞ ☞ यी २ विशेषताहरूले जेएन.१ लाई फरक बनाउँछन्न्
यो नयाँ जेएन.१ भेरियन्टमा, धेरैजसो लक्षणहरू पुरानो भेरियन्टहरूसँग मिल्दोजुल्दो छन्, तर यसमा दुई लक्षणहरू पनि छन् जुन अहिलेसम्म विरलै देखिन्थे । जानौं ।
☞ ☞ लगातार हल्का ज्वरो
पहिलेका भेरियन्टहरूमा, उच्च ज्वरो, पसिना र चिसो सामान्य थियो, तर जेएन.१ मा, कम–ग्रेड ज्वरो प्रायः देखिन्छ, अर्थात्, शरीरको तापक्रम ९९.६ड्ढएफ देखि १००.५ड्ढएफबीचमा रहन्छ, तर यो न त चिसो वा पसिनाको साथमा हुन्छ । यो ज्वरो धेरै दिनसम्म रहन सक्छ र मानिसहरूले यसलाई थकान वा सामान्य कमजोरी ठानेर बेवास्ता गर्न सक्छन् । यो लक्षणले शरीर भाइरससँग लडिरहेको संकेत गर्छ, तर पहिले जस्तो कडा प्रतिक्रिया दिइरहेको छैन ।
☞ ☞ पाचन समस्याहरू
जेएन.१ मा अर्को प्रमुख लक्षण देखिएको छ जुन पेटसँग सम्बन्धित समस्या हो । बिरामीहरूले भोक नलाग्ने, वाकवाकी लाग्ने, पेट दुख्ने वा पखाला लाग्ने गुनासो गरिरहेका छन् । हामी तपाईंलाई बताउँछौं, यी लक्षणहरू सामान्यतया पहिलेका कोभिड भेरियन्टहरूमा देखिँदैनथे, तर यस पटक तिनीहरूले धेरै मानिसहरूलाई असर गरिरहेका छन् ।
☞ ☞ यी नयाँ लक्षणहरू किन देखा पर्दैछन् ?
जेएन.१ भेरियन्टको स्पाइक प्रोटिनमा भएको आनुवंशिक परिवर्तन यसको कारण मानिन्छ । यसले भाइरसलाई मानव कोषहरूमा छिट्टै टाँसिन मद्दत गर्छ, जसले गर्दा यो अझ फैलिन्छ । यद्यपि, यी परिवर्तनहरूले रोगको गम्भीरता बढाएको छैन, बरु यसको लक्षणहरूको प्रकृति अलि फरक भएको छ ।
☞ ☞ यस्ता लक्षण देखिएमा के गर्ने ?
यदि तपाईंलाई हल्का तर लगातार ज्वरो आइरहेको छ वा भोक नलाग्ने, पेट दुख्ने जस्ता लक्षणहरू छन् भने, निम्न कुराहरू मनमा राख्नुहोस् ।
कोभिडको परीक्षण गराउनुहोस्, विशेष गरी यदि तपाईं संक्रमित व्यक्तिको सम्पर्कमा आउनुभएको छ वा यात्राबाट फर्कनुभएको छ भने ।
☞ संक्रमण अरूमा फैलिन नदिन आफूलाई अलग्गै राख्नुहोस् ।
☞ प्रशस्त पानी पिउनुहोस् र आराम गर्नुहोस् ।
☞ यदि तपाईंलाई सास फेर्न गाह्रो भइरहेको छ भने, तुरुन्तै आफ्नो डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस् ।
☞ गम्भीर संक्रमणबाट बचाउने सबैभन्दा प्रभावकारी तरिका यो भएकोले खोप र बूस्टर डोज लिन निश्चित गर्नुहोस् ।
☞ ☞ जेएन.१ बाट बच्न के गर्नुपर्छ ?
☞ भीडभाड भएको वा कम हावा आवतजावत हुने ठाउँमा मास्क लगाउनुहोस् ।
☞ साबुन पानीले राम्ररी हात धुनुहोस् । विशेष गरी बाहिरबाट आएपछि र खाना खानु अघि ।
☞ यदि तपाईंले अहिलेसम्म खोप र बूस्टर डोज लिनुभएको छैन भने, खोप लिनुहोस् ।
☞ रोगको लक्षण देखा परेमा तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस् ।
☞ बिरामी व्यक्तिहरूबाट टाढा रहनुहोस् ।
☞ खोक्दा वा हाच्छिउँ गर्दा आफ्नो मुख र नाक छोप्नुहोस् ।
☞ सावधानी नै सुरक्षा हो ।
☞ ☞ जेएन.१ ले गम्भीर रोग निम्त्याउँदैन, तर यसको द्रुत रूपमा फैलिने क्षमता चिन्ताको विषय हो । त्यसैले, सावधानी अपनाउनु धेरै महत्त्वपूर्ण छ ।
☞ बारम्बार हात धुनुहोस् ।
☞ भीडभाड भएको वा बन्द ठाउँमा मास्क लगाउनुहोस् ।
☞ बिरामी व्यक्तिहरूबाट टाढा रहनुहोस् ।
☞ सरकारी निर्देशनहरू पालना गर्नुहोस् ।
Add Comment