आज पुटिनले छैटौं पटक राष्ट्रपति पदको सपथ लिदै : २१ तोपको सलामी, १४० वर्ष पुरानो धुन बजाइने

मस्को । रुसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले आज छैटौं पटक सपथ लिने भएका छन् । उनको सपथ ग्रहण समारोह समय अनुसार दिउँसो २ः३० बजे मस्कोको ग्रान्ड क्रेमलिन प्यालेसमा सुरु हुनेछ । यो समारोह करिब १ घण्टा चल्नेछ । रुसमा मार्च १५–१७ मा भएको निर्वाचनमा पुटिनले ८८% मत प्राप्त गरेका थिए । उनका प्रतिद्वन्द्वी निकोले खारिटोनोभले मात्र ४ प्रतिशत मत पाएका छन् ।

ग्रान्ड क्रेमलिन दरबार त्यही ठाउँ हो जहाँ रुसी जार परिवारका तीन राजाहरू (अलेक्जेन्डर द्वितीय, अलेक्ज्याण्डर ३ र निकोलस द्वितीय) को राज्याभिषेक गरिएको थियो । पुटिनले सन् २००० मा पहिलो पटक सपथ लिएका थिए । त्यसयता उनी सन् २००४, २०१२ र २०१८ मा पनि राष्ट्रपति भइसकेका छन् । रुसले मस्कोमा उपस्थित सबै देशका कूटनीतिज्ञहरूलाई सपथ ग्रहणका लागि निमन्त्रणा पठाएको छ । तर, अमेरिका, बेलायतलगायत युरोपका धेरै देशले सपथ ग्रहण कार्यक्रम बहिष्कार गर्ने घोषणा गरेका छन् ।

रुसमा राष्ट्रपतिको सपथ ग्रहण प्रक्रिया
समारोहको सुरुमा रूसका पूर्व राष्ट्रपति क्रेमलिन रेजिमेन्टको समीक्षा गर्छन । यो रेजिमेन्ट रूसी सेना को एक विशेष इकाई हो, जो क्रेमलिन को सुरक्षा को लागी जिम्मेवार छ । यसपछि पुराना राष्ट्रपति ग्रान्ड क्रेमलिन प्यालेस जान्छन् । क्रेमलिन दरबारको अलेक्ज्याण्डर हलमा रुसको झण्डा र ‘रुसियन स्ट्यान्डर्ड अफ द प्रेसिडेन्ट’ को झण्डा ल्याइन्छ । यो झण्डामा रूसको प्रतीक बनाइएको छ । रूसको संवैधानिक अदालतको अध्यक्षले मञ्चमा संविधानको प्रतिलिपि राखेको हुन्छ ।

यसबाहेक राष्ट्रपतिको कार्यालयको चेन पनि यहाँ राखिएको हुन्छ । सपथ ग्रहण गर्दा प्रयोग हुने संविधानको प्रतिलिपि विशेष हुन्छ । यसको आवरण रातो रङको हुन्छ । यसमा सुनौलो रङमा ‘कन्स्टिट्युसन अफ रुस’ लेखिएको हुन्छ । यसबाहेक रुसी ‘कोट अफ आर्म्स’ को तस्विर चाँदीको रंगमा बनाइएको हुन्छ । यो संविधानको प्रतिलिपि राष्ट्रपतिको पुस्तकालयमा राखिएको हुन्छ । कार्यालयको चेन राष्ट्रपतिको प्रतीक मानिन्छ । बीचमा, ’अर्डर फर मेरिट टु द फादरल्याण्ड’ को रातो क्रस हुन्छ । ’लाभ, सम्मान र महिमा’ क्रसको पछाडि सर्कलमा लेखिएको हुन्छ ।

पुटिन सन् २०३६ सम्म रुसको राष्ट्रपति बन्न सक्नेछन्
रुसको संविधानअनुसार कुनै पनि व्यक्ति लगातार दुई कार्यकालभन्दा बढी राष्ट्रपति बन्न पाउँदैन । जसका कारण ८ मे २००८ मा पुटिनले प्रधानमन्त्री भइसकेका दिमित्री मेदवेदेवलाई रुसको राष्ट्रपति बनाएर आफैं प्रधानमन्त्री बने । नोभेम्बर २००८ मा, दिमित्रीले संविधान संशोधन गरे, राष्ट्रपतिको कार्यकाल ४ बाट ६ वर्षमा बढाएका थिए ।

यसपछि सन् २०१२ मा पुटिन फेरि रुसको राष्ट्रपति बने । उनले निरन्तर राष्ट्रवादको प्रवद्र्धन गर्दै देशका जनतालाई सोभियत संघको प्रभाव पुनः प्राप्त गर्ने सपना देखाए । २०१४ मा, पुटिनले क्रिमियामा आक्रमण गरे र यसलाई रूसमा गाभे । जनवरी २०२० मा, पुतिनले संवैधानिक संशोधन मार्फत दुई कार्यकालको राष्ट्रपतिको सीमा समाप्त गरे । यसलाई सही प्रमाणित गर्न रुसमा जनमत संग्रह पनि गरिएको थियो । करिब ६० प्रतिशत मतदाताले यसमा भाग लिएका थिए जसमा ७६ प्रतिशतले पुटिनको निर्णयलाई समर्थन गरेका थिए । योसँगै पुटिनलाई सन् २०३६ सम्म राष्ट्रपति बन्ने बाटो खुलेको छ । यसबाट पुटिनले सोभियत संघमा झण्डै तीन दशक शासन गरेका स्टालिनलाई उछिनेछन् । फोर्ब्सका अनुसार भ्लादिमिर पुटिन सन् २०१३ देखि २०१६ सम्म लगातार चार पटक विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली व्यक्ति घोषित भएका थिए । भ्लादिमिर पुटिन रुसको सबैभन्दा धनी व्यक्ति मानिन्छन् । पुटिनका छोरीहरू रुसका धनी केटीहरूमा गनिन्छन् । यसबाहेक रुसी अर्बपतिहरूको समूह ‘ओलिगार्की’मा पनि पुटिनको निकै बलियो पकड छ ।