कलोंजीले फोक्सोमा कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिनबाट र प्रतिरक्षा प्रणालीलाई पनि अनियन्त्रित हुनबाट रोक्न सक्छः वैज्ञानिकको दाबी

कलोंजीले कोरोना भाइरसलाई फोक्सोसम्म पुग्नबाट रोक्न सक्छ । यसमा थाइमोक्विनोन नामक तत्व पाइन्छ, जसले कोरोना भाइरसको स्पाइक प्रोटिनमा टाँसेर फोक्सोमा पुग्न दिँदैन । भविष्यमा कोरोनाको उपचारमा पनि कलोंजीको प्रयोग गर्न सकिन्छ । यो दाबी अस्ट्रेलियाका वैज्ञानिकहरुले आफ्नो हालैको अनुसन्धानमा गरेका हुन् । साथै अनुसन्धान गर्ने सिड्नी युनिभर्सिटी अफ टेक्नोलोजीकी प्रोफेसर कनीज फातिमा शाह भन्छिन् कोरोनाबाट संक्रमित धेरै बिरामीको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता अनियन्त्रित हुन्छ । फलस्वरूप रोगहरूबाट बचाउने प्रतिरक्षा प्रणालीले शरीरलाई हानि गर्न थाल्छ । यसलाई साइटोकाइन आँधी भनिन्छ । कलोंजीले यो साइटोकाइन आँधीलाई रोक्न खोज्छ । यसका साथै यसले शरीरमा हुने सूजनलाई पनि कम गर्छ । थाइमोक्विनोनको कारणले दम, एक्जिमा, गठियाको उपचारमा कलोनजी प्रभावकारी साबित हुन्छ ।

अनुसन्धानकर्ता डेनिस कोर्डेटो भन्छन् कलोनजी हजारौं वर्षदेखि घरेलु उपचारको रूपमा प्रयोग हुँदै आएको छ । कलोंजीमा पाइने थाइमोक्विनोनका कारण सूजन र संक्रमणसँग सम्बन्धित रोगहरूको उपचार गर्न सकिन्छ । यसले स्टेफिलोकोकस जस्ता ब्याक्टेरिया र इन्फ्लुएन्जा जस्ता भाइरसहरूलाई हटाउन मद्दत गर्छ । विज्ञहरुका अनुसार खानामा कलोंजीको प्रयोगले कोलेस्ट्रोल घटाउन सकिन्छ । यसमा प्रशस्त मात्रामा एन्टिअक्सिडेन्ट पाइन्छ जसले स्वस्थ रहन मद्दत गर्छ । एक अनुसन्धानका अनुसार यसले ब्लड सुगरलाई नियन्त्रण समेत गर्न मद्दत गर्छ ।

कलोनजी भान्सामा पाइने एक प्रकारको मसला हो । यो देखिनेमा सानो र रंगमा कालो हुन्छ । कलोंजीको प्रयोग प्रायः अचार बनाउनमा गरिन्छ । यसका साथै मानिसहरूले तरकारीमा पनि यसको प्रयोग गर्छन् । कलोनजीले खानाको स्वाद मात्र बढाउँदैन हृदयघात जस्ता गम्भीर रोगबाट पनि बचाउँछ । कलोंजीमा फ्याट, प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, पोटासियम, आइरन, म्याग्नेसियम र जिंक प्रशस्त मात्रामा पाइन्छ, जसले हामीलाई धेरै रोगबाट बचाउँछ । कलोंजीले हामीलाई हृदयघातको जोखिमलाई हटाएर अन्य रोगहरूसँग लड्न मद्दत गर्छ ।

हृदयघात कसरी आउँछ ?
हामी दिनहुँ हृदयघातको खबर सुनिरहन्छौं । यसबाट कहिले र कसको मृत्यु हुन्छ केही भन्न सकिन्न । विश्वमा एक चौथाइभन्दा बढी मानिसको हृदयघातका कारण मृत्यु हुने गरेको छ । वास्तवमा, आधाभन्दा बढी मानिसहरूलाई थाहा छैन कि उनीहरूलाई मुटुसँग सम्बन्धित कुनै रोग छ । भनौं रगत र अक्सिजन शरीरको बाँकी भागमा मुटुबाट मात्रै पुग्छ । सरल शब्दहरूमा हृदयले रगतलाई शरीरको बाँकी भागमा पम्प गर्छ । तर यो पम्पले राम्ररी काम नगर्दा रगत र अक्सिजन शरीरको बाँकी भागमा पु¥याउन निकै कठिनाइ हुन्छ । यस्तो हुँदा रगतको प्रवाह अवरुद्ध हुन्छ र हृदयघातको सम्भावना बढ्छ । एक अध्ययनका अनुसार एसियाली मानिसहरूलाई हृदयघात हुने सम्भावना अन्य मानिसहरूको तुलनामा बढी हुन्छ।

हृदयघातका मुख्य ५ कारणहरु
आनुवंशिक, फलफूल र तरकारी कम खाने, कसरत नगर्ने, उच्च रक्तचाप वा मधुमेह र धुम्रपान गर्नेलाई हृदयघात हुने बढी सम्भाना हुन्छ । कलोंजीले हृदयाघातको सम्भावनालाई लगभग समाप्त गर्छ । यसको सेवनले मानिसको मुटु बलियो बनाउँछ । यदि तपाईं हृदयघातको सम्भावनालाई पूर्ण रूपमा हटाउन चाहनुहुन्छ भने, यसका लागि दैनिक एक चम्चा दुधमा कलौंजीको दाना मिसाएर सेवन गर्नुपर्छ । यसले मुटुको सुरक्षा गर्छ र यसलाई स्वस्थ बनाउँछ र हृदयघातको सम्भावनालाई लगभग हटाउँछ ।

यसका अलावा जोर्नी दुखाइमा पनि सौंफ निकै फाइदाजनक साबित हुन्छ । सिनुको तेलले जोर्नीमा नियमित मालिस गर्नाले दुखाइ कम हुन्छ । कलौंजीले शरीरमा हुने कुनै पनि प्रकारको सूजनलाई पनि कम गर्न सक्षम हुन्छ । कलौंजीको दानाको पेस्ट बनाएर सुन्निएको ठाउँमा लगादा केही मिनेटमै प्रभाव देखिनेछ । चिनीको मात्रा बढी हुनेहरुका लागि कलोंजी वरदान भन्दा कम होइन । चिनीको मात्रालाई नियन्त्रणमा राख्नको लागि बेलुकाको खानापछि दैनिक एक चम्चा कलौंजीको दाना पानीमा मिसाएर खादा केही दिनमै यसले बढेको चिनीको मात्रा नियन्त्रणमा ल्याउनेछ ।

कलोंजीका फाइदाहरू कलोनजी कहिले, कसरी र कति सेवन गर्ने?
कलोंजी – कलोंजीलाई मगरेला, कालाजीरा, फनेल फ्लावर, रोमन धनिया र कालो दानाको नामले चिनिन्छ । कलोनजी बिरुवा भारत, नेपाल, बंगलादेश आदि देशहरूमा सजिलै पाइन्छ । मगरेलामा आइरन, सोडियम, क्याल्सियम, पोटासियम, फाइबर, एमिनो एसिड, भिटामिन बी–१२, भिटामिन सी जस्ता धेरै आवश्यक लवण र पोषक तत्व पाइन्छ । यति मात्र होइन, सौंफमा एन्टिअक्सिडेन्ट, एन्टी इन्फ्लेमेटरी, एन्टी फंगल र एन्टी ब्याक्टेरियल गुण पाइन्छ ।
पाचन शक्तिलाई बलियो बनाउन कलोंजी एकदमै राम्रो औषधि हो, यसको सेवनले तपाई कुनै पनि प्रकारको खाना सजिलै पचाउन सकिन्छ । यसका साथै हरेक रात सुत्नुअघि एक गिलास तातो दुधमा एक चम्चा कलोंजीको तेल मिसाएर पिउनाले कब्जियतको समस्या हट्छ र पेटसम्बन्धी रोग पनि निको हुन्छ । शरीरमा शक्ति, पुंकेसर, उर्जा बढाउनुका साथै शारीरिक कमजोरी हटाएर रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ । यो नुस्खा सेवन गर्नाले रुघाखोकी, रुघाखोकी, कफ र कफ जस्ता समस्याहरु हट्छ र सन्तान जन्माउन कठिनाई हुने पुरुषहरुका लागि यो नुस्खा अमृत जस्तै हो । यसले पुरुषको बाँझोपन हटाउँछ र पुरुष शक्ति बढाउछ ।

कलोनजी – मुटुको समस्याका लागि
मुटुरोग, उच्च रक्तचाप, छिटो मुटुको धड्कन, घबराहट, बेचैनी र हृदयाघात जस्ता खतरनाक रोगबाट बच्न हरेक बिहान खाली पेटमा एक गिलास मनतातो पानीमा एक चम्चा मह र एक–दुई चम्चा सिवारीको तेल मिसाएर पिउनाले मुटुसँग सम्बन्धित सबै प्रकारका समस्याहरू हटाउँछ । सथै कलोंजीके तेल कपाल र अनुहारमा पनि प्रयोग गरिन्छ । कलोंजी जोर्नी दुख्ने, सायटिका, पक्षाघात हुने, नसा कमजोर हुने, शरीरमा सुन्निने, त्यस्ता व्यक्तिले दुखेको ठाउँमा अलिकति कलोंजीको तेलले मसाज गर्ने वा युनानी कम्पनीले बनाएको कलोंजी मसाजको तेल प्रयोग गर्नाले दुखाइमा धेरै फाइदा हुन्छ । ।

चिनीको बिरामीको लागि रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नु स्वस्थका लागि खतरनाक साबित हुन सक्छ । त्यसैले चिनीको समस्या भएका व्यक्तिले सधैं आफ्नो रगतमा चिनीको मात्रा जाँच गराउनुपर्छ र औषधि पनि लिनुपर्छ यदि चाहनुहुन्छ भने एक चम्चा मेथी र मेथीको दानाको धूलो बिहान बेलुका वा कलोंजीको तेल पनि सेवन गर्न सक्नुहुन्छ । चियामा हालेर पनि पिउन सकिन्छ । त्यसैगरी कुनै पनि घरेलु नुस्खामा कलोंजी मिसाएर पनि सेवन गर्न सकिन्छ ।

कलोनजी खानुका फाइदाहरु
कब्जियत, पाचन सम्बन्धी कमजोरी, उच्च रक्तचाप, कोलेस्ट्रोल, मुटु र मस्तिष्कको कमजोरी, आँखाको कमजोरी, शारीरिक कमजोरी, बाँझोपन, जोर्नी दुख्ने, कपालको समस्या, छालासम्बन्धी रोगलाई सिनुको दाना खाँदा निको हुन्छ । कलोंजीले मृत्युबाहेक सबै रोगलाई निको पार्छ ।

कलोंजी के होः कलोंजीका फाइदा र बेफाइदा
हाम्रो भान्सामा धेरै चीजहरू हुन्छन्, जुन हामी आफैलाई थाहा छैन, हामीलाई सामान्यतया यसको उपयोग वा यसको पोषण मूल्य थाहा हुदैन र किचन बिनमा छोड्छौं । कलोंजी उर्फ मङ्गरेला अथवा तील एउटा सानो चिज हो जुन हाम्रो भान्छामा राखिन्छ, यसलाई हामीले हरेक दिन सेवन गर्नुपर्छ । कालो कलोंजी मसलामा मात्र प्रयोग गरिन्छ, तर यसमा अन्य गुणहरू छन् । कलुनजी के हो ? कलोनजीका फाइदाहरू र हानिहरू साथै कलोनजीको बीउको प्रयोगसँग सम्बन्धित सबै महत्त्वपूर्ण चीजहरूको बारेमा विस्तृत रूपमा जानौं ।

कलौंजी भनेको के हो?
कलोंजी एक प्रकारको बीउ हो यसको रंग कालो हुन्छ । यसको रूख करिब १२ इन्च अग्लो हुन्छ । यो मुख्यतया दक्षिण पश्चिम एशियामा पाइन्छ र धेरै ठाउँमा यसलाई कालो बीउ पनि भनिन्छ र बिहारका केही भागहरूमा यसलाई मंगेरेला पनि भनिन्छ । यसलाई भारतबाहेक बंगलादेश, नेपाल र पाकिस्तानमा पनि खाइन्छ । यो औषधिमा पनि प्रयोग गरिन्छ । यसको कम्तीमा दुई ग्राम दैनिक सेवन गर्नुपर्छ । यसलाई तरकारी, सलाद, पीठो, पुलाउ र अन्य धेरै व्यंजनहरूमा प्रयेग गर्न सक्नुहुन्छ । यसलाई भारतमा अचार बनाउन व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ ।

कलौंजीको विशेष कुरा यो हो कि यसमा आइरन, सोडियम, पोटासियम, फाइबर र धेरै खनिजहरू पाइन्छ । यसमा एमिनो एसिड पनि हुन्छ । साथै, यसले शरीरमा आवश्यक प्रोटिन पनि उपलब्ध गराउँछ । यसको तेल पनि बनाइन्छ र यसलाई बीउको रूपमा पनि प्रयोग गरिन्छ । यसलाई उत्कृष्ट एन्टिअक्सिडेन्ट मध्येको एक मानिन्छ ।

कलौंजी भण्डारण विधिहरू
कलोंजीलाई वायुरोधी कन्टेनरमा र चिसोबाट टाढा राख्नुपर्छ । यसलाई सकेसम्म थोरै किन्नु राम्रो हुन्छ, ताकि यसको स्वाद र गन्ध कायम रहन्छ ।

कलौंजीका फाइदा, किन प्रयोग गर्नु स्वस्थकर हुन्छ ? कलौंजीका १२ फाइदाहरू
कलोनजीको बीउमा धेरै फाइदाहरू छन् । यो खानामा मात्र नभई अन्य पौष्टिक गुणका लागि पनि फाइदाजनक हुन्छ । कलोनजीको बीउ वृद्ध र युवाहरूको स्वास्थ्यको लागि राम्रो छ । यसले स्मरणशक्ति बढाउँछ र काममा ध्यान केन्द्रित गर्न सजिलो बनाउँछ । अलिकति मह मिसाएर कलुनजी खाँदा फाइदा हुन्छ, तातो पानीमा खाँदा बढी फाइदा हुन्छ । दम र खोकी जस्ता रोग लागेमा लगातार दुई महिना कलोनजी खाँदा धेरै फाइदा हुन्छ । अचम्म लाग्दो तर यो सत्य हो कि कलोनजीको दानाको सेवनले मुटु रोगबाट मुक्ति मिल्छ ।

आयुर्वेदका अनुसार गाईको दूध वा बाख्राको दूधमा कलुनजी खाँदा साताभर आराम मिल्छ । कलोंजीमा धेरै तत्वहरू हुन्छन्, जसले कोलेस्ट्रोल घटाउन मद्दत गर्छ। यो दुईदेखि तीन ग्राम लगातार तीन महिनासम्म दैनिक खाँदा राम्रो कोलेस्ट्रोल बढाउन मद्दत गर्ने विश्वास गरिन्छ । तौल घटाउन चाहनेलाई कलुनजी खाने सल्लाह विज्ञहरुले दिएका छन् । वास्तवमा, यसमा मोटोपना विरोधी गुणहरू छन्, जसले वजन कम गर्न धेरै सजिलो बनाउँछ। यसको तेल तौल घटाउनको लागि मसाजमा प्रयोग गरिन्छ । क्यान्सरबाट पीडित व्यक्तिले कलुनजी सेवन गर्नुपर्छ भन्ने मान्यता पनि छ । तर डाक्टरको सल्लाह पछि। यो स्पष्ट छ कि यसले क्यान्सरलाई जराबाट हटाउन सक्दैन, तर एन्टी–अक्सिडेन्ट भएकाले यसले अक्सिडेटिभ तनाव र फ्री रेडिकलको समस्यालाई कम गर्छ ।

कलुनजीको विशेषता यो हो कि यसलाई मधुमेह रोगीहरूले पनि खान सक्छन्। मधुमेह नियन्त्रणमा कलौंजीको तेल निकै प्रभावकारी हुन्छ । यस्तो अवस्थामा कालो चिया पिउनुपर्छ । ब्लड प्रेसर नियन्त्रण गर्न पनि कलोनजीको प्रयोग गर्नुपर्छ । यति मात्र होइन, यो मिर्गौलाका लागि पनि राम्रो हुन्छ । यस समस्याबाट पीडित व्यक्तिहरूलाई मह र क्यालोन्जीको तेल र तातो पानी पिउन सल्लाह दिइन्छ । कलुनजी महिलाहरु को लागी एक महान चीज हो। डिलीवरी पछि, तिनीहरूले यसको साथ काक्राको रस लिन सल्लाह दिइन्छ । यसले कमजोरी हटाउँछ। यति मात्र होइन, महिलालाई सेतो पानी बग्ने, महिनावारी दुख्ने वा पीएमएस जस्ता समस्या भएमा कलौंजीको पानी पिउँदा आराम मिल्छ । कलोनजीको प्रयोगले आँखाको ज्योति बढाउँछ।

विशेषगरी आँखामा पानी आउने वा रातो आँखा हुने समस्या भएमा यसको सेवन गर्नुपर्छ । मोतिबिन्दु जस्ता समस्याहरू निको पार्न मद्दत गर्दछ । गिजा सुन्निएको भए यसको तेल राम्रो हुन्छ। यसले दाँतलाई पनि बलियो बनाउँछ । धेरैलाई बारम्बार बान्ता हुने समस्या हुन्छ, यस्तो अवस्थामा कलोंजीले पनि यो समस्याबाट बच्न काम गर्छ ।

कलोनजीको केही ४ हानि
यो सत्य हो कि कलोंजीको दाना स्वास्थ्यको खजाना हो । तर यसका केही बेफाइदाहरू पनि छन्, ती पनि जान्न जरुरी छ । जस्तै
विज्ञहरू गर्भवती महिलाहरूले यसको सेवनबाट टाढा रहनुपर्छ भन्ने धारणा राख्छन्, किनकि अहिलेसम्म यो सुरक्षित छ भन्ने कुनै प्रमाण छैन । त्यसैले डाक्टरसँग सल्लाह गरेपछि मात्रै प्रयोग गर्नु पर्छ । एक अध्यनका अनुसार कलोनजीमा थाइमोक्विनोन पाइन्छ र यसको बढ्दो मात्राले रगत जम्न सक्छ । यस्तो अवस्थामा कलोंजीको दाना खानु हुँदैन ।

यदि कसैलाई पित्तको समस्या छ वा उच्च गर्मी सहन सक्दैन भने उपभोग गर्नु हुँदैन । यसका साथै पेटको धेरै समस्या भए पनि यसको सेवन गर्नुहुदैन । ढिलो महिनावारी हुने समस्या भएका महिला वा धेरै महिनावारी हुने महिलाले यसको सेवन गर्नु हुँदैन । कलोंजी एक उत्कृष्ट औषधि हुनुको अलावा, कलोंजी एक उत्कृष्ट मसला पनि हो, जसलाई अचार र परम्परागत परिकारहरूमा प्रयोग गरिन्छ ।
निष्कर्ष: यस पोष्टमा हामीले कलोनजी के हा कलोंजीका फाइदाहरू, हानिहरू, के हुन भन्ने कुरा सिकेका छौं, मलाई आशा छ कि तपाईलाई यो पोस्ट मनपर्छ, तपाईले यो पोस्टलाई सेयर गर्नुहोला ।