अन्तराष्ट्रिय

विज्ञान या अन्धविश्वास : अमेरिकीका लागि नम्बर १३ शुभ या अशुभ ?

काठमाडौं, मंसिर १५ ।  १३ अंकलाई लिएर मानिसमा विभिन्न आस्था रहेका छन् । कसैले यसलाई अशुभ मान्छन् भने कतिपयले यो संख्यालाई शम मान्छन् । कतिपयले यसलाई आफ्नो जीवनमा भाग्यशाली ठान्छन्, यो संख्याको वास्तविक रहस्य के हो ? जबकि, पश्चिमी देशहरूमा, बाह्र राशि, बाह्र महिना, बाह्र घण्टा आदि । बाह्रको पूर्णताको विरुद्धमा देखिने भएकाले यसलाई सामान्यतया अशुभ मानिन्छ ।

यस कारणको लागि, नम्बर १३ असंतुलन र “अपूर्णता“ को प्रतीक मानिन्छ । केहि मानिसहरू विश्वास गर्छन् कि यसमा विशेष ऊर्जा छ । त्यसोभए यो अन्धविश्वास वा विज्ञानको खेल हो ? यसको पछाडिको रहस्य दुवै पक्षसँग सम्बन्धित छ, जसले मानव इतिहास र मानसिकतामा गहिरो प्रश्नहरू जन्माउँछ ।

अमेरिकी विज्ञहरूका अनुसार ओटिस लिफ्ट कम्पनीका अनुसार १३ औं तल्ला भएका धेरै भवनहरूमा लिफ्ट सिधै १४ औं तलामा रोकिन्छ । यति मात्र होइन, पश्चिमी देशहरूमा शुक्रबार १३ तारिखलाई विशेष अशुभ मानिन्छ । यस दिन धेरै मानिसहरूले आफ्नो कार्य र व्यवहारमा परिवर्तन महसुस गर्छन्, जसले गर्दा तिनीहरू कुनै पनि अप्रत्याशित घटनाबाट बच्न सक्छन् ।

यद्यपि, निस्सन्देह, समाजशास्त्रीका अनुसार कहिलेकाहीँ यस दिनमा खराब चीजहरू हुन्छन्, तर त्यसको कुनै ठोस प्रमाण छैन कि यो दिन वास्तवमा विशेष गरी अशुभ हो । यस अन्धविश्वासको पछाडिको सामाजिक मनोविज्ञान बुझ्दै समाजशास्त्रीहरूले यो डर वा डर व्यक्तिगत नभई सामूहिक विश्वास हुने बताउँछन् । लाखौं मानिसहरू यस विश्वासमा यति हदसम्म विश्वास गर्छन् कि यसले उनीहरूको व्यवहारलाई प्रभाव पार्न थाल्छ ।

त्यस्तै जापानमा ९ अंकलाई अशुभ मानिन्छ । जापानमा ’९’ नम्बरलाई अशुभ मानिन्छ, किनकि ’९’ नम्बरलाई “क्यु“ (Kyuu) उच्चारण गरिन्छ, जुन “पीडा“ वा पीडाको उच्चारणसँग मिल्दोजुल्दो छ । त्यसैले जापानका मानिसहरू यसलाई अशुभ मान्छन् ।

त्यस्तै नम्बर ४ चीनमा मृत्यु जस्तै मानिन्छ । चीनमा ‘४’ नम्बरलाई निकै अशुभ मानिन्छ र यो संख्या मृत्युसँग जोडिएको छ । यसको कारण यो हो कि चिनियाँ भाषामा ’४’ लाई “कष्“ को रूपमा उच्चारण गरिन्छ, जुन “मृत्यु“ को उच्चारणसँग मिल्दोजुल्दो छ । यसको कारण, नम्बर ४ प्रायः अँध्यारो, दुःखी र नकारात्मक ऊर्जासँग सम्बन्धित भएको चीनमा मानिन्छ ।