चीन–ताइवानः चीनको तुलनामा ताइवान कहाँ छ? ड्रायगनलाई ताइवानसँग लड्न त्यति सजिलो छैन!

बेइजिङ । चीन र ताइवानबीच जारी तनावका बीच चीनले युद्धाभ्यास सुरु गरेको छ । योसँगै चीनले बल प्रयोग गरेर ताइवान कब्जा गर्न सक्छ कि भनेर चिन्ता सुरु भएको छ । अमेरिकी संसदको तल्लो सदन हाउस अफ रिप्रिजेन्टेटिभकी सभामुख न्यान्सी पेलोसीको ताइवान भ्रमणपछि चीन आक्रोशित भएको छ र सबैभन्दा ठूलो सैन्य अभ्यास सुरु गरेको छ । अर्कोतर्फ अमेरिकाले ताइवान वरपर आफ्नो युद्धपोत तैनाथ गरेको छ तर चीनले आफ्नो रकेट फोर्सको मिसाइल प्रहार गरिरहेको छ । यसले ताइवानको पानीमा धेरै डोंगफेंग ब्यालिस्टिक मिसाइलहरू प्रहार गरेको छ

अर्कोतर्फ, ताइवानको रक्षा मन्त्रालयले चीनको कारबाहीमा ६८ विमान र १३ युद्धपोतले मध्य रेखा पार गरेको जनाएको छ । मन्त्रालयले चीनको अभ्यासको निन्दा गर्दै यस क्षेत्रको शान्तिमा खलल पुगेको बताएको छ । मन्त्रालयले चिनियाँ अभ्यासलाई नजिकबाट नियालिरहेको छ र सम्बन्धित रक्षा प्रणाली पनि सक्रिय मोडमा आएको छ । चीनको यो कदमले चीनले बल प्रयोग गरेर ताइवान कब्जा गर्न सक्छ कि भनेर चिन्ता बढाएको छ । यो अवस्था बढ्दै जाँदा, ताइवानको तुलनामा चिनियाँ सेना कति बलियो छ भन्ने प्रस्टै देखिन्छ । जल, जमिन र हावामा चीनको तुलनामा ताइवान कत्तिको बलियो छ भन्ने कुरा बुझौं ।

चीनको सेना ताइवानको भन्दा धेरै गुणा ठूलो छ । २०१९ को तथ्याङ्क अनुसार चीनसँग संसारको सबैभन्दा ठूलो सेना छ। हाल चिनियाँ सेनामा २० लाख सक्रिय सैनिक छन् भने ताइवानमा १७ लाख सक्रिय सैनिक छन् । योसँगै ताइवान रिजर्भ बलको आधारमा पहिलो नम्बरमा छ भने चीन छैठौंमा छ । चीनको रिजर्भ फोर्समा ५ लाख र ताइवान १५ लाख रिजर्भसहित शीर्ष स्थानमा छ । जब यो अर्धसैनिक सेवाको कुरा आउँछ, चीनले ताइवानलाई उछिन्यो – ताइपेईको ११,५०० सेनाको तुलनामा चीनसँग ६.२५ लाख सैनिकहरू छन् ।

लडाई ट्याङ्कको मामिलामा चीन ताइवानभन्दा बलियो छ, त्यससँग ५,२५० ट्याङ्कहरू छन् । उही समयमा, ताइवानसँग केवल १,११० ट्याङ्कहरू छन् । चीनले पनि ३५ हजार सशस्त्र गाडी रहेको दाबी गरेको छ भने ताइवानसँग ३ हजार ४७२ मात्रै छ ।

चिनियाँ सेना हावामा पनि बलियो छ । चीनको वायुसेनासँग कूल ३,२८५ विमान छन्, जबकि ताइवानको सेना ७४१ चराहरू मिलेर बनेको छ । चीनसँग जे–२० सहित १,२०० फाइटर जेट र सबैभन्दा उन्नत फाइटर जेट छन् । योसँगै ताइवानसँग २८८ फाइटर जेट मात्रै छन् ।

चीनसँग विश्वको सबैभन्दा ठूलो नौसेना छ । ताइवानसँग ४ वटा विनाशक र २२ वटा युद्धपोत छन् भने चीनले ४१ वटा विनाशक र ४९ वटा युद्धपोत तैनाथ गर्न सक्छ । यस्ता अवस्थामा बेइजिङ चीनको पनडुब्बी युद्ध, ९ आणविक आक्रमण र ६ ब्यालिस्टिक मिसाइल पनडुब्बी संग शक्तिशाली छ । त्यस्तै ताइवानसँग यी मध्ये कुनै पनि छैन ।

तर, चीनभन्दा कमजोर भए पनि ताइवानलाई आक्रमण गर्न त्यति सजिलो छैन । अमेरिका र जापानले चीनबाट ताइवानमाथि कुनै कारबाही भए सैन्य सहयोग गर्न तयार रहेको आश्वासन दिएका छन् । अक्टोबर २०२१ मा अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले अमेरिका ताइवानको रक्षा गर्न प्रतिबद्ध छ भनेका छन् भने जुन २०२१ मा जापानका तत्कालीन उप रक्षामन्त्री यासुहिदे नाकायामाले एक सम्मेलनमा बोल्दै हामीले ताइवानलाई लोकतान्त्रिक देशको रूपमा रक्षा गर्नुपर्छ भनेका छन् ।