मान्छले मोबाइल सोचेर मात्र काम गर्न सक्छ र अन्धाले देख्न सक्नेछन्- मस्कले मानिसमा ब्रेन चिप परीक्षण गर्ने

क्यालिफोर्निया । आगामी दिनमा दृष्टिविहीनले पनि चिपबाट देख्न पाउने, पक्षघातका बिरामीले दिमागमा मात्र सोचेर मोबाइल र कम्प्युटर चलाउन सक्नेछन् । यो दाबी विश्वकै धनी व्यापारी तथा न्यूरालिङ्कका संस्थापक एलोन मस्कको हो । उनले न्यूरालिङ्कको क्यालिफोर्नियाको मुख्यालयमा ‘शो एन्ड टेल’ कार्यक्रम आयोजना गरेर आफ्नो उपकरणको प्रगतिबारे जानकारी दिएका छन् । मस्कले आफ्नो ब्रेन चिप इन्टरफेस स्टार्टअपले बनाएको वायरलेस डिभाइस ६ महिनामा मानव परीक्षणका लागि तयार हुने बताएका छन् । यसका लागि खाद्य तथा औषधि प्रशासन (एफडीए) मा कागजपत्र पेश गरिएको छ । मस्कले ६ वर्षअघि ब्रेन कन्ट्रोल इन्टरफेस स्टार्टअपको स्थापना गरेका थिए र २ वर्षअघि आफ्नो इम्प्लान्टेसन रोबोट देखाएका थिए ।

कार्यक्रममा मस्कले बाँदरले जोइस्टिक प्रयोग नगरी पिनबल खेलेको भिडियो पनि देखाए । बाँदरले टेलिप्याथी मार्फत पनि टाइप गर्यो । न्यूरालिंक टोलीले आफ्नो सर्जिकल रोबोट पनि प्रदर्शन गरेको थियो । यसले रोबोटले सम्पूर्ण शल्यक्रिया कसरी गर्छ भन्ने देखाएको छ ।
न्यूरालिंकले लिंक नामको सिक्का आकारको यन्त्र सिर्जना गरेको छ । यो यन्त्रले कम्प्युटर, मोबाइल फोन वा अन्य कुनै पनि यन्त्रलाई मस्तिष्क गतिविधि (न्यूरल आवेग) द्वारा सीधा नियन्त्रण गर्न सक्षम बनाउँछ । उदाहरणका लागि, पक्षाघात भएको व्यक्तिले मस्तिष्कमा चिप प्रत्यारोपण गरेपछि माउसको कर्सर कसरी सार्न चाहन्छ भन्ने सोचेर मात्रै माउसको कर्सर सार्न सक्षम हुनेछ । हामी पूर्ण रूपमा प्रत्यारोपण गर्न मिल्ने, कस्मेटिक रूपमा अदृश्य मस्तिष्क–कम्प्यूटर इन्टरफेस डिजाइन गर्दैछौं, ताकि त्यस्ता मानिसहरु जहाँ गए पनि कम्प्युटर वा मोबाइल उपकरण नियन्त्रण गर्न सक्ने छन् । माइक्रोन–स्केल थ्रेडहरू मस्तिष्कको क्षेत्रहरूमा घुसाइनेछ जसले प्रत्येक गतिविधिलाई नियन्त्रण गर्दछ । प्रत्येक थ्रेडमा धेरै इलेक्ट्रोडहरू हुन्छन् र तिनीहरूलाई “लिङ्क“ भनिने प्रत्यारोपणमा जोड्दछ ।

कम्पनीले लिङ्कहरूमा थ्रेडहरू यति राम्रो र लचिलो छन् कि तिनीहरूलाई मानव हातले सम्मिलित गर्न सकिँदैन भनेर बताएको छ । यसका लागि कम्पनीले एक रोबोटिक प्रणाली डिजाइन गरेको छ जसले थ्रेडलाई सुरक्षित र प्रभावकारी रूपमा प्रत्यारोपण गर्न अनुमति दिन्छ । थप रूपमा न्यूरालिंक एप पनि डिजाइन गरिएको छ ताकि मानिसकोे आफ्नो किबोर्ड र माउसलाई दिमागको गतिविधिबाट सिधै यसको बारेमा सोचेर नियन्त्रण गर्न सक्किने छ । उपकरण पनि चार्ज गर्न आवश्यक हुनेछ । यसका लागि एक कम्प्याक्ट इन्डक्टिव चार्जर डिजाइन गरिएको छ जसले ब्याट्रीलाई बाहिरी रूपमा चार्ज गर्न इम्प्लान्टसँग ताररहित रूपमा जडान गर्दछ ।

हाम्रो टेक्नोलोजीको प्रारम्भिक लक्ष्य भनेको पक्षाघात भएका मानिसहरूलाई कम्प्युटर र मोबाइल उपकरणहरूको नियन्त्रण दिनु हो, न्यूरालिङ्कले भनेको छ । हामी तिनीहरूलाई आत्मनिर्भर बनाउन चाहन्छौं । हामी चाहन्छौं कि एक दिन यस्ता व्यक्तिहरूले हाम्रो उपकरण मार्फत फोटोग्राफी जस्ता आफ्नो रचनात्मकता देखाउन सक्छन् । हामी विश्वास गर्छौं यो प्रविधिले धेरै न्यूरोलोजिकल विकारहरूको उपचार गर्न सक्ने क्षमता छ ।

चिप प्रत्यारोपण गर्दा सामान्य एनेस्थेसियासँग सम्बन्धित जोखिम सधैं रहन्छ । यस्तो अवस्थामा प्रक्रिया समय घटाएर जोखिम कम गर्न सकिन्छ । कम्पनीले यसको लागि एक न्यूरोसर्जिकल रोबोट डिजाइन गरेको छ, जसले गर्दा यसले इलेक्ट्रोडलाई राम्रो तरिकाले प्रत्यारोपण गर्न सक्छ । थप रूपमा रोबोटलाई खोपडीमा २५ मिमी व्यासको प्वालबाट धागो घुसाउन डिजाइन गरिएको छ । मस्तिष्कमा उपकरण घुसाउँदा रगत बग्ने जोखिम पनि हुन्छ । कम्पनीले यसलाई कम गर्न माइक्रो–स्केल थ्रेडहरू प्रयोग गरिरहेको छ ।

एलोन मस्कले चिप बनाउने प्रविधिलाई ब्रेन–कम्प्युटर इन्टरफेस वा छोटकरीमा बीसीआई भनिन्छ । अन्य धेरै कम्पनीहरूले पनि वर्षौंदेखि यसका लागि काम गरिरहेका छन् । यी प्रणालीहरूले मस्तिष्कमा राखिएका साना इलेक्ट्रोडहरू नजिकैको न्यूरोन्सबाट “पढ्न“ संकेतहरू प्रयोग गर्छन् । सफ्टवेयरले त्यसपछि यी संकेतहरूलाई आदेश वा कार्यहरूमा डिकोड गर्दछ, जस्तै कर्सर वा रोबोट हात सार्न ।