टर्कीमा ११ हजारभन्दा बढीको मृत्युः चिसो र हिमपातका कारण उद्धारमा कठिनाइ

अंकारा । टर्की र सिरियामा भूकम्पका कारण अवस्था बिग्रँदै गएको छ । अहिलेसम्म सबै जानकारको मृत्यु भइसकेको छ। घाइतेको संख्या १० हजार नजिक पुगेको छ । दुवै देशलाई सहयोग गर्न ३०० भन्दा बढी देश अगाडि आएका छन् । हिमपात र वर्षाका कारण भूकम्प प्रभावित दुवै देशमा उद्धार कार्य प्रभावित भएको राष्ट्रसंघले जनाएको छ । आकस्मिक सेवा टोलीहरूले उद्धारमा धेरै कठिनाइको सामना गरिरहेका छन् ।

भूकम्पको केन्द्रबिन्दु सहर गाजियन्टेपका बासिन्दाहरूले भूकम्प गएको १२ घण्टा बितिसक्दा पनि सहयोग पुग्न नसकेको बताएका छन् । टर्कीका धेरै सहरहरूमा तापक्रम ९ देखि माइनस २ डिग्री सेल्सियस पुगेको छ । यस्तो अवस्थामा मानिसमा हाइपोथर्मियाको जोखिम हुने स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् ।

विज्ञहरूका अनुसार एनाटोलियन टेक्टोनिक प्लेट र अरेबियन प्लेट एकअर्काबाट २२५ किलोमिटर टाढा सरेका छन् । जसका कारण टर्की आफ्नो भौगोलिक स्थानबाट १० फिट सरेको छ । इटालीका भूकम्पविद् डा कार्लो डोग्लिओनीले टेक्टोनिक प्लेटमा भएको परिवर्तनका कारण टर्की सिरियाभन्दा ५ देखि ६ मिटर (९.२० फिट) बढी डुबेको हुनसक्ने बताए । यद्यपि प्रारम्भिक तथ्यांकबाट यस्तो जानकारी प्राप्त भएको उनले बताएका छन् । आगामी दिनहरूमा स्याटेलाइट छविहरूबाट सही जानकारी उपलब्ध हुनेछ । यसबाहेक चेक गणतन्त्र, फ्रान्स, माल्टा, नेदरल्याण्ड, पोल्याण्ड, अल्जेरिया, इटाली, मोल्डोभा, अल्बानिया, उज्वेकिस्तान, हंगेरी, जर्मनी, सर्बिया, स्लोभाकिया, आर्मेनिया, ग्रीस र कतारले पनि टर्की र सिरियामा सहयोग पठाउने घोषणा गरेका छन् ।

यता भारतको विदेश मन्त्रालयले बुधबार टर्कीमा गएको भूकम्पपछि एक भारतीय नागरिक बेपत्ता भएको जनाएको छ । साथै, १० भारतीयहरू टर्कीको सुदूर क्षेत्रमा फसेका छन् । उनीहरुको उद्धारको प्रयास भइरहेको छ । भारतले पनि अपरेशन दोस्तु अन्तर्गत सहयोग पठाउँदै आएको छ । वास्तवमा टर्की र हिन्दी भाषामा उदोस्तु शब्दको प्रयोग हुने भएकाले यस अपरेसनको नाम दोस्त राखिएको हो ।

२०१७ मा इरान (इराक) मा क्रस बोर्डर भूकम्प गएको थियो । इराकको कुर्द शहर हलब्जादेखि इरानको केरमानशाह प्रान्तसम्म भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो । यसमा ६३० जनाको मृत्यु भएको थियो । दुई हजारभन्दा बढी घाइते भएका थिए । संसारमा हरेक वर्ष धेरै भूकम्प आउँछन् तर तिनको तीव्रता कम हुन्छ । राष्ट्रिय भूकम्प सूचना केन्द्रले हरेक वर्ष करिब २० हजार भूकम्पको रेकर्ड राख्छ । यसमध्ये १०० भूकम्पले बढी क्षति पु¥याउने गरेका छन् । यो केहि सेकेन्ड सम्म रहन्छ । इतिहासमा सबैभन्दा लामो समयसम्म चल्ने भूकम्प सन् २००४ मा हिन्द महासागरमा गएको थियो । यो भूकम्प १० मिनेटसम्म चलेको थियो । टर्की र सिरियामा भूकम्पका कारण हालसम्म ५ हजारभन्दा बढीको मृत्यु भइसकेको छ । मृत्यु हुनेको संख्या लगातार बढिरहेको छ । टर्कीका अधिकारी युनुस सेजरले भूकम्पको तीन धक्कापछि २४३ वटा पराकम्पन पनि आएको बताए ।