बेइजिङ । चीनले नेपाललाई हालै गठन भएको अन्तर्राष्ट्रिय मध्यस्थता संगठन (IOMed) को हिस्सा बन्न आग्रह गरेको छ । यसमा नेपाललाई समावेश गरेर चीनले दक्षिण एसियामा आफ्नो प्रभाव बढाउन चाहन्छ । हालैका वर्षहरूमा चीनले पाकिस्तानमा गहिरो घुसपैठ गरेको छ । यसलाई अगाडि बढाउँदै, बेइजिङ अन्य छिमेकी देशहरूमा पनि बलियो उपस्थिति राख्न चाहन्छ । एकातिर, यसले दक्षिण एसियामा चीनको कूटनीतिक उपस्थिति बढाउनेछ । अर्कोतर्फ, भारत यस क्षेत्रमा एक्लो हुनेछ । यस्तो अवस्थामा चीनको यो नयाँ कदम भारतको लागि चिन्ताको विषय हुन सक्छ ।
फस्र्टपोस्टको रिपोर्ट अनुसार, आइओएमेड आधिकारिक रूपमा शुक्रबार हङकङमा सुरु गरिएको थियो । यसको उद्देश्य बहुपक्षीय संवाद र द्वन्द्व समाधान संयन्त्र मार्फत चीनको विश्वव्यापी प्रभाव बढाउनु हो । चिनियाँ विदेशमन्त्री वाङ यीले नेपालका विदेशमन्त्री आरजु राणा देउवालाई सकेसम्म चाँडो आइओएमेडमा सामेल हुन आग्रह गरेका छन् । देउवाले आइओएमेडको उद्घाटन समारोहमा भाग लिए तर नेपालले अझैसम्म संगठनमा सामेल हुने कुनै बलियो संकेत दिएको छैन ।
चीनको घनिष्ठ मित्र पाकिस्तानले आइओएमेडमा हस्ताक्षर गरेको छ । हस्ताक्षर समारोहमा पाकिस्तानका उपप्रधानमन्त्री तथा विदेशमन्त्री मोहम्मद इशाक दार आफैं उपस्थित थिए । चीनको सरकारी समाचार एजेन्सी सिन्ह्वाले रिपोर्ट गरे अनुसार (IOMed) सुरुवात कार्यक्रमको क्रममा ३३ देशहरूले उक्त महासन्धिमा हस्ताक्षर गरेका छन् । यसले उनीहरूलाई यस नयाँ निकायको संस्थापक सदस्य बनाउँछ । यद्यपि, सदस्य देशहरूको सूची अझै सार्वजनिक गरिएको छैन ।
चीनले नेपाललाई आइओएमेडमा सामेल हुन आमन्त्रित ग¥यो, भन्दै कि दुई देश परम्परागत रूपमा मैत्रीपूर्ण छिमेकी हुन् । चीनले आफ्नो छिमेकी कूटनीतिमा नेपाललाई सधैं महत्त्वपूर्ण स्थान दिँदै आएको छ । नेपालका परराष्ट्रमन्त्री देउवाले आइओएमेडको सफल हस्ताक्षर समारोहमा चीनलाई बधाई दिँदै हङकङमा आइओएमेडको मुख्यालय हुनु एक आदर्श विकल्प भएको बताईन ।
यो नयाँ निकायको उद्देश्य के हो?
चिनियाँ विदेशमन्त्री वाङले यस नयाँ निकाय मार्फत चीनले पाकिस्तान र अन्य देशहरूसँग मिलेर सबै देशहरूका लागि विवाद समाधानका लागि नयाँ स्वैच्छिक र प्रभावकारी विकल्पहरू प्रदान गर्ने बताएका छन् । यसले ग्लोबल साउथमा शान्ति, स्थिरता, निष्पक्षता र न्याय कायम राख्नको लागि नयाँ प्लेटफर्म प्रदान गर्नेछ । चीनको विश्वास छ कि आइओएमेडले विश्वव्यापी दक्षिणमा स्थिरता र समृद्धि प्रवद्र्धन गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ ।
यस निकायमा नेपाललाई आमन्त्रित गर्नु चीनको उद्देश्य दक्षिण एसियामा आफ्नो प्रभाव बढाउने दिशामा एक महत्त्वपूर्ण कदम हो । यो संस्थाले बहुपक्षीय संवाद र द्वन्द्व समाधान संयन्त्र मार्फत चीनको विश्वव्यापी प्रभाव बढाउन खोजेको छ । नेपालको सहभागिताले यस क्षेत्रमा चीनको स्थितिलाई अझ बलियो बनाउनेछ । यदि नेपाल यसमा सामेल भयो भने यो चीनको विदेश नीतिको लागि ठूलो सफलता हुन सक्छ ।—नभाटा
Add Comment